Сельскагаспадарчая галіна Мінскай вобласці сёлета па многіх паказчыках б’е рэкорды: аграрыямі рэгіёну атрыманы небывалы ўраджай збожжа, у тым ліку кукурузы, забяспечаны паўтарагадовы запас травяністых кармоў. Інтэнсіўна развіваецца жывёлагадоўля, чаму садзейнічае ў тым ліку ўвядзенне ў строй новых аб’ектаў. І што не менш важна — працаўнікі сяла цэнтральнага рэгіёна маюць добрую аддачу ад сваіх старанняў у выглядзе высокага заробку. Аб тым, што садзейнічае паступальнаму развіццю ўсіх напрамкаў сельскагаспадарчай вытворчасці, аб планах на перспектыву і тых, хто будзе забяспечваць рух наперад, напярэдадні Дня работнікаў сельскай гаспадаркі і перапрацоўчай прамысловасці карэспандэнту БЕЛТА расказаў першы намеснік старшыні Мінскага аблвыканкама Васіль Сысоеў.
— Васіль Васільевіч, сёння па сутнасці ўжо можна падвесці вынікі сельскагаспадарчага года, таму што ў Мінскай вобласці афіцыйна аб’яўлена аб завяршэнні ўборкі кукурузы. Колькі важыць хлебны каравай цэнтральнага рэгіёна і ці задаволены вы вынікам?
— Уборка кукурузы ў Мінскай вобласці была завершана ва ўстаноўленыя кіраўніком дзяржавы тэрміны — да 7 лістапада. Вага нашага выніковага каравая складае 2 млн 874400 тыс. т, з іх амаль 785 тыс. т — гэта зерне кукурузы. Хацелася б адзначыць, што ў агульным караваі рэспублікі мы займаем 28%, што да кукурузы, то ў краіне мы забяспечваем роўна трэць яе запасаў.
Ураджай у 2024 годзе атрыманы небывалы, як па збожжы, так і ў цэлым па агульным намалоце. Такога ў Мінскай вобласці не было ніколі: самы высокі вынік 2,4 млн т быў дасягнуты ў 2022 годзе. Перад намі стаіць задача — выйсці на 3 млн т збожжа, да яе вырашэння застаўся літаральна адзін крок, над чым мы ўзмоцнена працуем.
— Такі прарыў у вытворчасці збожжа забяспечаны дзякуючы высокаму ўраджаю кукурузы. А бо, пагадзіцеся, што раней аб уборцы культуры на зерне гаспадаркам прыходзілася толькі марыць.
— Вырошчваннем кукурузы на зерне займаюцца ўсе гаспадаркі Мінскай вобласці, і работа над удасканаленнем тэхналогіі вырошчвання гэтай культуры будзе працягвацца. Ужо зараз у гэтым напрамку мы супрацоўнічаем з нашымі вучонымі. Кукуруза ў вобласці займае практычна 300 тыс. га і яе можна назваць дамінантнай культурай, бо ні пад адну іншую не адведзена такой колькасці пляцаў. З іх каля 100 тыс. га прыбіраем на зерне. Каб удасканальваць сістэму сіласнага і збожжавага напрамку, працуем з гатункамі імпартнымі і айчыннымі, думаем над тэрмінамі сяўбы, каб ужо з сярэдзіны жніўня мець паўнацэнную кукурузу пад уборку. Усё для таго, каб павялічыць магчымасць яе сяўбазвароту. І нягледзячы на тое, што рэзервы для павелічэння аб’ёмаў вытворчасці кукурузы яшчэ ёсць, вынікам мы задаволены.
— Выходзіць, што ў выглядзе кукурузнага збожжа і сіласу жывёлагадоўчая галіна атрымала дадатковыя аб’ёмы кармавых адзінак.
— На самай справе, дзякуючы ў тым ліку добраму ўраджаю кукурузы, жывёлагадоўля забяспечана паўтарагадовым запасам кармоў. Прычым закладзены не толькі сілас, але і зерне ў розных відах. Кукуруза патрабуе сур’ёзнай дапрацоўкі, у прыватнасці сушкі, а гэта вельмі энергазатратны працэс, таму сёння мы выкарыстоўваем альтэрнатыўныя спосабы яго захоўвання. Напрыклад, закладваем у плюшчаным выглядзе. Для гэтага былі набыты каля 60 адзінак плюшчылак. Таксама захоўваем яе ў рукавах і падчас выкарыстанні сушым і дробны. Словам, вучымся самі, вучым работнікаў, бо аддача несумненна будзе.
Уборка кукурузы на зерне павінна стаць больш прыярытэтнай уборкі яе на сілас. Гэта больш выгадна і ў частцы лагістыкі, і ў частцы кармлення. Павелічэнне аб’ёмаў вытворчасці кукурузы на зерне дасць нам магчымасць шчыльна займацца сянажам, бо ўжо сёння палі люцэрны даюць тры і больш укосаў. Прыбіраючы кукурузу на зерне, якая вызвалілася кормаўборачную тэхніку мы можа накіроўваць на ўборку люцэрны. І ў выніку адысці ад сіласнага кармлення буйной рагатай жывёлы, пакінуўшы ў рацыёне жывёл спалучэнне сянажу і кукурузы ў тым ці іншым выглядзе. Сёння важна таксама вызначыць гатункі кукурузы, каб далей рухацца ў дадзеным напрамку.
— Павелічэнне плошчаў кукурузы, скарачэнне аб’ёмаў яравой сяўбы — у чым яшчэ сакрэт паступальнага руху раслінаводства?
— Мы паступова адыходзім ад сяўбы яравых культур, і ўжо сёння азімая сяўба дасягнула больш як 80 працэнтаў ад агульнага аб’ёму. Для нас азімая сяўба стала пытаннем нумар адзін, і мы яе нарошчваем з году ў год, рыхтуючыся тэхнічна і тэхналагічна. Наша залатая мара — адысці ад яравых культур, каб восенню пасеяць збожжавыя, а вясной займацца сяўбой кукурузы. Такія прыклады ў раёнах ужо ёсць і іх паспяхова дэманструюць моцныя гаспадаркі. Калі мы поўнасцю адыходзім ад яравой сяўбы, то забяспечым сабе каля 10 працэнтаў рэзерву для нарошчвання аб’ёму вытворчасці збожжавых культур. Аптымальная лічба для вобласці — 400 тыс. га, а гэтай восенню мы пасеялі 380 тыс. га. Так што задача цалкам выканальная.
— Яшчэ адна стратэгічная культура — рапс. Ці аграрыі атрымліваюць вобласці аддачу ад яе вырошчвання?
— Кіраўнік дзяржавы перад аграрнай галіной Мінскай вобласці паставіў задачу павелічэння аб’ёмаў вытворчасці рапсу. І мы з мэтай яе выканання пайдзем экстэнсіўным шляхам, атрымліваючы аддачу ад кожнага гектара пасеянай культуры, а аптымальныя пляцы ў 100-110 тыс. га пад яе адведзены. Трэба ў самым прамым сэнсе змагацца за кожны гектар у частцы выканання ўсіх тэхналагічных норм.
Рапс — культура патрабавальная і колькасць апрацовак часам даходзіць да двух дзясяткаў, аднак тыя ўчасткі, якім надаецца належная ўвага з боку агранамічнай службы, плацяць сто разоў. У нас ёсць прыклады, калі з аднаго гектара на круг атрымлівалі па 50-60 ц. Тое, што калісьці здавалася недасяжным на зерні, стала дасягальным на рапсе.
На сваіх палях у сярэднім мы плануем атрымліваць не менш за 40 ц/га, і за пару гадоў мы падвоім аб’ёмы валавога вытворчасці збожжа рапсу.
У гэтым годзе вобласць выйшла на 340 тыс. т, гэта таксама рэкордная лічба. Прадпрыемствы ад гэтага толькі ў плюсе.
Аднак і іншыя культуры пры правільным падыходзе даюць аддачу. Так, азімы ячмень, плошчы якога мы таксама павялічваем і даводзім іх у агульным аб’ёме да чвэрці, паказаў добрую ўраджайнасць.
— Васіль Васільевіч, старшыня Мінскага аблвыканкама Аляксандр Турчын неаднаразова падкрэсліваў, што такія вынікі ў галіне маюць сваю заканамернасць, гэта вынік шматгадовай, планамернай работы. Акрамя прытрымлівання сістэме і тэхналагічным патрабаванням, што яшчэ паспрыяла росту аб’ёмаў вытворчасці?
— Выбудоўваючы сістэму работы і разумеючы, што ў нас самыя вялікія ў рэспубліцы аб’ёмы сяўбы, мы вызначылі прыярытэтныя віды культур, ад якіх і атрымалі аддачу. Акрамя гэтага, павялічваючы пасевы, мы мусілі забяспечыць сябе тэхнікай. Шмат гадоў ішло тэхнічнае пераўзбраенне галіны, ідзе працэс абнаўлення і зараз. Так, у 2024 годзе мы набылі 150 энерганасычаных трактароў. Гэты трактар, працуючы 12 месяцаў у годзе, з’яўляецца сэрцам машынна-трактарнага парка любой гаспадаркі, замяняючы пяць-шэсць менш магутных трактароў. Яны цягнуць на сабе ільвіную долю работ. Да іх дадалі шыроказахопную тэхніку, без якой высокаэфектыўная апрацоўка глебы была б немагчымая. Лічу, што вырашана глабальная задача, і вынікі гэтага года даказалі, што мы на правільным шляху, да якога ішлі мінімум пяцігодку, нарошчваючы тэхнічную моц.
У планах на 2025 год — купля не менш за 100 трактароў, пасяўных агрэгатаў, а таксама прычэпаў высокай грузападымальнасці, якія даюць добрую выпрацоўку. «Амкадор» гатовы нам паставіць не менш за 100 адзінак такой тэхнікі. Гэта дасць магчымасць ачысціць фермы і павялічыць у два разы аб’ёмы ўнясення арганічных угнаенняў. Плюс да ўсяго — дакладнае разуменне мэт, каб выйсці на стабільную працу, якой не перашкодзяць ні капрызы прыроды, ні іншыя акалічнасці.
— Поспехі ў раслінаводстве напрамую ўплываюць на аб’ёмы мяса-малочнай вытворчасці.
— У жывёлагадоўлі ідзе паступальны працэс росту. перыяд зімова-стойлавога ўтрымання нарасцім паказчыкі. малака на кожную карову. Малако — гэта той прадукт, які прыносіць асноўную выручку нашым прадпрыемствам.
Што да птушкі і вытворчасці яйка, то тут таксама забяспечаны рост. Нацэльваем кадры на такую ж дынаміку і ў вытворчасці мяса буйной рагатай жывёлы. рэспубліцы паказчык). У нас няма раёнаў, у якіх нарыхтавана менш за 30 кармавых адзінак, а гэта дазваляе казаць, што створаны. паўтарагадовы запас кармоў. За ўсю гісторыю Мінскай вобласці такой колькасці не нарыхтоўвалася, так што стаіць задача эфектыўна іх выкарыстоўваць.
— У Мінскай вобласці традыцыйна будуецца нямала аб’ектаў для жывёлагадоўлі. , 20 МТК узведзена са сталічнай падтрымкай.
— У 2023 годзе мы ўвялі ў строй 24 новыя МТК, зараз завяршаецца іх камплектацыя і па кожным аб’екце надой ужо перавысіў 7 тыс. кг ад каровы.
Сёлета ў працы 25 аб’ектаў, з якіх 20 будзе здадзена. паказчыкаў у вытворчасці малака.
Ёсць праграма і на 2025 год, у якой будзе да 20 аб’ектаў. мы будуем прафілакторыі для цялят з дапамогай абласнога бюджэту: узведзена 64 такіх аб’екта. У планах — яшчэ 60, якія ўвядзем у строй у першым квартале наступнага года.
— У рэспубліцы працуе праграма развіцця галіны свінагадоўлі, згодна з якой будуць пабудаваны новыя свінакомплексы.
— Мы ўключаныя ў дадзеную праграму і будзем будаваць свінакомплекс на 100 тыс. галоў, пад які папярэдне вызначаны Пухавіцкі раён. Узводзіць яго будзе Барысаўскі КХП, які ў тым ліку за свае сродкі плануе дабудоўваць комплексы, якія ўжо існуюць на яго балансе.
У вобласці зарабілі на поўную магутнасць комплексы па вытворчасці індычкі: такі аб’ект агракамбіната «Дзяржынскі» адкрыўся ў Капыльскім раёне – гэта экспартны, вельмі запатрабаваны прадукт. аб’ёмы вытворчасці яйка і мяса.
— Свой уклад у вытворчасць сельгаспрадукцыі ўносяць фермеры. Наколькі ён вагай?
— У агульнай валавой вытворчасці фермерская прадукцыя складае прыкладна 1 працэнт. Аднак яны маюць вузкую спецыялізацыю і некаторыя дасягнулі дастаткова высокага ўзроўню ў сваім напрамку. Мы ганарымся фермерамі з Маладзечанскага раёна, якія вырошчваюць яблыкі і грушы, менавіта там сёлета быў з рабочым візітам Прэзідэнт краіны, высока ацаніўшы ўзровень гаспадаркі. У гэтым жа раёне знаходзіцца прадпрыемства па вырошчванні фундука, нашы фермеры са Смалявіцкага раёна працуюць з гароднінай, фармуючы стабфонды вобласці.
— Васіль Васільевіч, у нас прынята казаць, што кадры вырашаюць усё. А каб яны вырашалі важныя вытворчыя задачы ў сельскай гаспадарцы, для работнікаў трэба ствараць умовы, у тым ліку аплату працы. Як ідзе кадравае пытанне ў сельгасгаліне вобласці?
— Нам, безумоўна, прасцей, чым іншым рэгіёнам вырашаць кадравае пытанне, у тым ліку дзякуючы разнастайнасці прадпрыемстваў. Акрамя гэтага, у Мінскай вобласці ёсць усе глебавыя і кліматычныя зоны, дзе ёсць магчымасць навучаць кадры ўсім тэхналагічным працэсам. Мы праводзім семінары і міжраённыя, і ўнутры раёнаў. Усім ёсць да чаго імкнуцца, тым больш, што прыходзіць нямала моладзі, якую трэба навучаць.
Што да маладых кадраў, то з імі мы сустракаемся пастаянна, падводзім прамежкавыя вынікі, маем зносіны, выслухоўваючы іх праблемы і дапамагаючы ў вырашэнні бытавых пытанняў. Я ім заўсёды раю берагчы здароўе, бо сёння ёсць магчымасць і харчаванне нармальнае арганізаваць, і медыцынскія паслугі якасныя атрымаць. Хачу адзначыць, тым бытавых становіцца ўсё менш, бо на месцах усе падобныя праблемы вырашаюцца.
Лічу, што сёння малады спецыяліст у сельскай гаспадарцы мае больш прывабныя ўмовы, чым у іншых галінах: тут ёсць магчымасці кадравага росту, раскрыцця ўласнага прафесійнага патэнцыялу, творчасці (асабліва ў раслінаводстве). Упэўнены, што людзі справы, якія любяць тое, чым займаюцца, могуць у сельскай гаспадарцы становіцца паспяховымі і жыць вельмі годна.
Таксама трэба падкрэсліць, што большасць кіраўнікоў, бачачы старанні работніка, клапоцяцца і аб выдзяленні жылля, і аб узроўні аплаты працы. Прыкладаў таму мноства. На «Дажынках» у раёнах неаднаразова адзначаў для сябе, што сярод узнагароджваных шмат маладых людзей.
Стараемся працаваць і з ВНУ, мэтавым наборам. Сёння сярэдняя аплата працы ў сельскай гаспадарцы па Мінскай вобласці самая высокая ў краіне і за 9 месяцаў складае амаль Br2 тыс. (рост – 124 працэнты). Таксама ўмацоўваючы матэрыяльную базу гаспадарак, мы ствараем дастойныя ўмовы працы: новая тэхніка, сучасныя комплексы.
— Падводзячы вынік размовы, хацелася б пазначыць асноўныя напрамкі развіцця галіны на бліжэйшыя гады. На што будзе зроблены акцэнт?
— Як гаварылася вышэй, у бліжэйшыя тры гады мы завершым перавод дойнага статка на беспрывязны змест, для чаго будзе пабудавана яшчэ 60 новых МТК. За гэты перыяд часу мы павінны забяспечыць выйсце 8 тыс. кг малака ад кожнай каровы.
Выйсці на новы ўзровень у вытворчасці мяса БРЖ дапаможа ўзвядзенне з наступнага года новых адкормачных памяшканняў. Праектаванне такіх будынкаў ужо пачата і першы з’явіцца ў Крупскім раёне.
Што да раслінаводства, то мы практычна завяршылі фарміраванне асноўных напрамкаў, паляпшацца будуць толькі асобныя моманты. Вобласць можа выйсці на паказчык 2 млн т збожжа без уліку кукурузы і рапсу.
Яшчэ адзін важны момант развіцця — паляпшэнне дабрабыту нашых работнікаў, каб і яны ўпэўнена ішлі наперад.
Таксама хачу ўсіх працаўнікоў сяла павіншаваць з надыходзячым святам: без іх старанняў, прафесіяналізму, адданасці зямлі і сваёй справе такіх вынікаў не ўдалося б дасягнуць.